1. Ấm pha trà cụ không thể thiếu
Dụng cụ đầu tiên không thể không nhắc đến đó chính là ấm pha trà. Ấm pha trà là dụng cụ không thể thiếu trên bàn trà. Người thưởng trà chuyên nghiệp thường dùng những loại ấm có chất lượng tốt và dung tích nhỏ để hãm trà trong thời gian ngắn thay vì ấm to và hãm lâu như thông thường.
Nếu phân loại ấm trà theo chất liệu có ấm đất, ấm tử sa, ấm sành, ấm sứ, ấm thủy tinh…. Nếu có điều kiện, bạn nên lựa chọn ấm tử sa, hoặc ấm gốm, sứ Bát Tràng có chất lượng cao để pha trà.
Nếu phân loại theo người uống có ấm độc ẩm, ấm song ẩm và ấm trà quần ẩm. Do đó, tùy theo sở thích và nhu cầu sử dụng bạn có thể lựa chọn ấm sao cho phù hợp nhất. Chú ý dung lượng ấm trà phải thích hợp với số lượng người dùng, tránh tình trạng thiếu hoặc thừa trà.
Yêu cầu:
Vỏ ấm cứng, ít thẩm thấu, cầm ấm lên gõ nhẹ vào thành ấm nghe tiếng phát ra càng trong càng quý.
Nắp ấm phải kín, càng giảm thoát hơi nước, càng giữ trà ấm lâu và ít làm thoát đi mùi hương của trà. Cách kiểm tra nắp kín là cho nước vào ¾ ấm, đậy nắp lại và ghì ngón tay lên nắp ấm, nghiêng vòi, nếu nước không chảy ra thì nắp kín.
Bền và dễ vệ sinh, chùi rữa.
Lưu ý:
Thường mới mua về, nên rửa sạch ấm trà, cho trà vào ấm hãm nóng từ 2 đến 3 ngày để ấm có hơi trà và mất đi mùi đất như vậy khi dùng hương vị trà sẽ không bị lấn át.
Bát Tràng, ấm sành sứ thường dùng để hãm lục trà, bạch trà. Ấm tử sa thích hợp hãm các loại trà lên men như hồng trà, trà Ô Long. Ấm đất tử sa là một trong bốn quốc bảo được bảo tồn ở Trung Quốc cùng với kinh kịch, tranh thủy mạc và lụa Tô Châu. Vì vậy ấm trà tử sa được giới uống trà ngưỡng mộ và đánh giá rất cao để cho ra một chén trà có chất lượng.
2. Tống trà (Chén tống) – Trà cụ quan trọng
Người thưởng trà chuyên nghiệp thường có 2 chiếc tống. Một chiếc tống dùng chứa nước sôi để kiểm soát nhiệt độ sao cho phù hợp với từng loại trà. Chiếc tống còn lại dùng để chứa nước trà được rót ra từ ấm pha trà để làm đều nước trà ( gồm cả hương và vị trà) cân đối lượng nước trà rót ra cho đều các chén của khách (chén quân).
Khi lựa chọn tống trà, bạn nên lựa chọn theo dung tích ấm trà. Người trong giới thưởng trà ngày nay thường sử dụng tống bằng thủy tinh cao cấp để có thể quan sát rõ màu sắc nước trà và dễ vệ sinh.
3. Lọc trà
Lọc trà cũng là dụng cụ không thể thiếu để lọc hết các mạn trà nhỏ trong nước trà giúp nước trà trong, khiến chén trà nhìn sẽ ngon hơn rất nhiều khi thưởng thức
4. Chén trà (chén quân)
Chén quân là các chén nhỏ dùng để thưởng trà. Người thưởng trà chuyên nghiệp thường lựa chọn chén có màu sắc đồng bộ với ấm trà và có độ tinh tế cao. Chọn chén tử sa cho ấm tử sa, chọn chén sành, sứ cho ấm sứ. Chén trà còn phải phù hợp với loại trà, hợp với mùa hoặc thời tiết tại thời điểm dùng chén, đôi khi việc lựa chọn chén cũng phụ thuộc vào cảm xúc của người thưởng trà.
Thời tiết có bốn mùa và chén trà cũng được chia theo bốn loại theo từng mùa xuân, hạ, thu, đông, mỗi loại sẽ có những thiết kế và đặc trưng riêng.
Hình dạng của kiểu Xuân ẩm và Thu ẩm sẽ có kích cỡ vừa phải, không quá lớn, không quá nhỏ, không dày cũng không mỏng.
Vào hạ dùng chén Hạ ẩm có thành mỏng và nhỏ để nước nhanh nguội. Ngược lại với chén Hạ ẩm, Đông ẩm sẽ có thành dày và lòng chén sâu để giữ trà lâu nguội.
5. Khay trà
Khay trà là dụng cụ để chứa chén tống và chén quân đồng thời giảm sự rây nước ra chỗ ngồi. Nên chọn khay có chất liệu bền, dễ vệ sinh, có thẩm mỹ mang lại sự tinh tế nhưng cũng không nên quá nhiều chi tiết cầu kì gây rối mắt.
Tuy không đụng chạm trực tiếp gì đến trà nhưng khay trà góp một phần trong thú chơi trà. Khác với chén trà kiểu Phương Tây, chén trà Á Đông đúng nghĩa không có dĩa riêng cho từng chén. Thay vào đó là khay trà để đúng chén tống, chén quân và còn có tách dụng tránh nước trà rây ra chỗ ngồi.
Có rất nhiều loại bàn và khay trà bạn có thể chọn: bàn gỗ, bàn đá, bàn kiếng, bàn sơn mài, bàn kim loại… tùy phong cách và bài trí của mỗi người mà chọn bàn, hay khay trà phù hợp. Lựa chọn sao cho giản dị, tiện vệ sinh, khay quá cầu kỳ sẽ khiến cho những món đồ trên khay bị chìm đi.
6. Hũ đựng trà
Người thưởng trà chuyên nghiệp thường cầu kỳ thích chọn hũ đựng trà bằng đất nung, tuy nhiên tùy điều kiện bạn có thể chọn hũ đựng trà bằng nhôm, thiếc, thủy tinh sao cho phù hợp.
Hủ đựng trà ngoài việc phải đảm bảo kín hơi, còn phải hạn chế được ánh sáng trực tiếp chiếu vào, vì đó là nguyên nhân khiến trà giảm hương vị.
7. Kháo trà
Kháo trà là một chiếc bát lớn vừa phải dùng đựng nước sôi để vệ sinh và làm nóng các các dụng cụ trước khi pha trà, đồng thời bỏ nước tráng trà và bả trà sau khi dùng xong.
Nếu sử dụng bàn trà có khay chứa nước ở bên dưới thì có thể không cần sử dụng dụng cụ này, mà thao tác trực tiếp trên bàn trà.
8. Bộ dụng cụ lấy trà
Cống trà (hộp trà)
Giống như ống đựng bút, dùng để đựng các đồ dùng để pha trà khác cho gọn gàng.
Muỗng trà (nong trà)
Dùng để trộn lấy các lá trà cho vào trong ấm trà một cách thuận tiện và hợp vệ sinh.
Gắp trà (kẹp trà)
Là dụng cụ dùng để gắp chén trà trong quá trình rửa và chần chén qua nước nóng để tránh bỏng và hợp vệ sinh. Ngoài ra nó còn giúp kẹp lấy các lá trà ra khỏi ấm.
Phễu trà
Dùng để đặt trên miệng ấm trà, để cho trà vào trong ấm không bị rơi ra ngoài.
Kim trà
Trong ấm trà thường có tấm lưới lót bên trong, hoặc các lỗ tổ ong ở vị trí tiếp giáp giữa thân và vòi ấm trà, khi lưới hoặc các lỗ bị tắc do trà thì kim trà là dụng cụ được sử dụng để giúp lưu thông dòng chảy. Ngoài ra kim trà còn được dùng để trộn các lá trà trong ấm trà.
Thìa lấy mẫu trà
Là dụng cụ dùng để lấy trà cho vào ấm trà, thường được làm bằng tre, lượng trà lấy được thường nhỏ hơn khoảng 10-15 lần so với muỗng trà.
Trà cụ khác: Bên cạnh các loại dụng cụ uống trà trên, việc pha trà không thể thiếu cái ấm nấu nước pha trà bằng kim loại, bằng sứ hay ấm điện; ngoài ra còn cần một khăn nhỏ để lau nước trà giữ cho bàn trà được sạch sẽ.
Một số người uống trà còn có một cái cân tiểu ly để định lượng trà, một nhiệt kế cầm tay để đo nhiệt độ nước cho chính xác, thậm chí là một đồng hồ bấm giờ để canh thời gian pha trà. Liên quan đến những dụng cụ này, có những ý kiến trái chiều.
Hưng Mộc Trà mong rằng bài viết này hữu ích cho bạn khi chọn mua một bộ trà cụ phù hợp với bản thân. Không quá khó để học cách sử dụng và cách pha trà. Mỗi lần pha trà là một lần khai phá ra sở thích dùng trà của bản thân. Sẽ đến lúc bạn có thể lượng trà bằng mắt, nghe âm thanh đoán được độ sôi của nước, phân biệt được từng loại mùi, sắc và vị trà. Đó cũng là một cách rèn luyện bản thân.