Ấm tử sa là dụng cụ pha trà nổi tiếng, được làm từ đất nung vùng Nghi Hưng, Trung Quốc.
Ấm tử sa là dụng cụ pha trà nổi tiếng, được làm từ đất nung vùng Nghi Hưng, Trung Quốc. Dụng cụ được giới sành trà ưa chuộng bởi có khả năng giữ nhiệt tốt, góp phần gia tăng hương vị của các loại trà. Ấm tử sa còn chinh phục người thưởng trà bằng vẻ đẹp trầm ổn, thanh tao, kiểu dáng phong phú và rất nhiều những giá trị khác. Bạn hãy cùng Hưng Mộc Trà khám phá chi tiết hơn về trà cụ đặc biệt này qua bài viết ngay sau đây nhé!
Lịch sử hình thành
Ấm trà tử sa là loại ấm được làm từ đất tử sa thuộc hàng quý hiếm ở huyện Nghi Hưng – Trung Quốc. Theo tương truyền sở dĩ có cái tên Ấm tử sa, là do loại ấm này có thường có màu tím và được làm từ đất hiếm có xuất xứ tại vùng Nghi Hưng, Trung Quốc.
Những câu chuyện về nguồn gốc và người đầu tiên phát hiện ra đất tử sa để làm ấm trà có rất nhiều. Tuy nhiên, Cung Xuân chính là nghệ nhân đã nâng tầm ấm tử sa lên hàng nghệ thuật đỉnh cao. Ông đã chế tạo ra được những chiếc ấm trà đầy thần thái, trông rất cổ khí và ma mị. Hiện nay, ấm trà tử sa đã được xem là một trong bốn bảo vật của Trung Quốc.
Đặc điểm của ấm Tử Sa
Ấm chén tử sa Nghi Hưng được biết đến với khả năng hấp thụ hương vị trà và khoáng chất sau mỗi lần pha. Theo thời gian, những hương vị này tích tụ lại tạo thành một lớp phủ bên trong độc đáo, tạo hương vị và màu sắc cho các loại nước trà pha trong tương lai.
Vì lý do này, xà phòng không được khuyến khích để làm sạch ấm tử sa Nghi Hưng. Thay vào đó, nên sử dụng nước sạch và làm khô bằng không khí.
Nhiều người sành trà chỉ uống một loại trà trên một ấm tử sa Nghi Hưng cụ thể để tối ưu hóa hương vị. Ngược lại, pha nhiều loại trà khác nhau trong một ấm tử sa Nghi Hưng có thể tạo ra một lớp phủ có mùi vị hỗn hợp làm vẩn đục hương vị của các loại trà được pha trong tương lai.
Vì sao ấm Tử Sa lại quý như vậy?
Ấm tử sa Nghi Hưng là một trong những vật dụng quan trọng trong trà đạo Trung Hoa. Loại ấm này được làm từ đất tử sa, một loại đất sét quý hiếm chỉ có ở vùng Nghi Hưng, Trung Quốc. Sở dĩ ấm tử sa Nghi Hưng được coi là quý giá và đắt đỏ bởi 3 yếu tố sau:
Đất tử sa quý hiếm: Đất tử sa có thành phần khoáng chất đa dạng, giúp ấm có độ bền cao và khả năng giữ nhiệt tốt. Loại đất này cũng có độ thấu khí tốt, có khả năng hấp thụ hương vị trà, giúp trà pha ra có hương vị thơm ngon hơn.
Kỹ thuật chế tác thủ công: Ấm tử sa Nghi Hưng được chế tác thủ công bởi những nghệ nhân lành nghề. Mỗi chiếc ấm trà đều có nét độc đáo riêng, thể hiện sự sáng tạo và tài hoa của người nghệ nhân.
Quy trình nung khó và phức tạp: Ấm tử sa Nghi Hưng được nung ở nhiệt độ cao, có thể phải nung nhiều lần, trong qua trình nung nếu không kiểm soát được nhiệt độ trong lò, thì tỷ lệ nứt vỡ khá cao.
Chính nhờ những yếu tố này, ấm tử sa Nghi Hưng trở thành một vật dụng quý giá, có giá trị sưu tầm và được nhiều người yêu trà ưa chuộng.
Các loại đất làm ấm tử sa
Nghi Hưng là một vùng đất ở Trung Quốc nổi tiếng với tài nguyên đất gốm phong phú, trong đó có đất tử sa. Đất tử sa ở Nghi Hưng được phân thành ba loại chính là tử nê, lục nê và hồng nê.
Tử nê (tử sa): là loại đất phổ biến nhất ở Nghi Hưng, có màu tím hoặc tím nhạt. Tử nê có độ bền cao, khả năng thấu khí tốt và giữ hương trà lâu.
Lục nê: có màu xanh lá cây hoặc xanh lam. Lục nê có độ mềm mại và dẻo dai, phù hợp để tạo ra những chiếc ấm có hình dáng tinh tế.
Hồng nê: có màu đỏ hoặc hồng. Thường thấy là đất đại hồng bào, chu nê, thanh thủy nê..vv loại bùn này có độ cứng cao, khả năng chịu nhiệt tốt và giữ nhiệt lâu.
Đất tử sa tại Nghi Hưng có thể chia ra gồm các nhóm chính sau
Ngoài ra, còn có một loại đất tử sa nữa là hắc kim sa, tử chu nê. Đây là các loại đất phối với các loại đất khác để ra màu sắc và tính chất tốt hơn, không được phân loại riêng.
Mỗi loại đất tử sa đều có những đặc tính và ưu điểm riêng. Tùy theo sở thích và nhu cầu sử dụng mà người ta có thể lựa chọn loại đất tử sa phù hợp.
